Rosyjskie drony nad Polską wywołały natychmiastową reakcję ze strony państw regionu i partnerów zachodnich, co potwierdziło solidarność NATO. Sojusznicy z regionu, zwłaszcza państwa nordyckie i bałtyckie, natychmiastowo zareagowali, oferując wsparcie. Ważne kraje europejskie jak Francja, Wielka Brytania i Niemcy wydały oświadczenia. Zwołano Radę Północnoatlantycką na podstawie artykułu 4, co zaowocowało deklaracjami wsparcia dla polskiej obrony powietrznej, w tym poprzez rotacyjne stacjonowanie samolotów bojowych i dosłanie systemów Patriot. NATO aktywnie uczestniczyło w incydencie, zestrzeliwując drony holenderskimi F-35 i angażując dowództwo sił powietrznych. Reakcja USA była bardziej stonowana, bez oficjalnych oświadczeń, a reakcje Białorusi i Ukrainy były zróżnicowane. Białoruś starała się przedstawić jako pomocna, jednocześnie dążąc do wznowienia dialogu z Polską, natomiast Ukraina oferowała pełną współpracę i pomoc w budowie systemów obrony. Kraje Europy Środkowej potępiły incydent, choć Węgry i Słowacja unikały bezpośredniego wskazywania Rosji jako sprawcy. Niemiecki rząd potępił działania Rosji, z kolei AfD opowiadała się za dialogiem.
Reakcja NATO i Sojuszników Regionalnych #
- Państwa Nordyckie i Bałtyckie:
- Najszybciej zareagowały i były koordynowane przez władze polskie.
- Wyrazy poparcia i wsparcia od przywódców tych państw w mediach społecznościowych.
- Kraje Europejskie (Francja, Wielka Brytania, Niemcy):
- Wydały stosowne oświadczenia.
- Rada Północnoatlantycka:
- Zwołana przez Polskę na podstawie artykułu 4.
- Omówiono sytuację i sposób reakcji sojuszu.
- Deklaracje wsparcia dla polskiej obrony powietrznej (np. systemy Patriot).
- Spodziewane dodatkowe samoloty (F-16, F-35, Eurofightery) rotacyjnie stacjonujące w Polsce.
- Czechy:
- Oświadczenie o dosłaniu śmigłowców do patrolowania granicy z Białorusią i Ukrainą.
- Wzmocnienie Monitorowania:
- NATO w strukturach wojskowych rozpocznie prace nad wzmocnieniem monitorowania przestrzeni powietrznej na wschodniej flance.
- Celem jest wczesne wykrywanie incydentów i szybsza reakcja.
- Ma to pokazać Rosji, że sytuacja jest traktowana poważnie.
- Aktywny Udział NATO w Incydencie:
- Holenderskie F-35 zestrzeliły rosyjskie drony nad Polską.
- Natowskie dowództwo sił powietrznych współprowadziło operację.
- Niemieckie systemy obrony powietrznej w Jasionce podniesiono do gotowości.
- Natowskie samoloty rozpoznawcze Aaks zareagowały.
- Natowskie samoloty cysterny dostarczały paliwa myśliwcom.
- Pokazano Rosji, że problem nie spoczywa tylko na Polsce, ale cały sojusz aktywnie się włączył.
- Współpraca z polskim dowództwem operacyjnym.
- Wypracowany system reakcji oceniono jako bardzo skuteczny.
Reakcja USA #
- Brak oficjalnego oświadczenia:
- Brak oficjalnych komunikatów ze strony Sekretarza Stanu, Sekretarza Obrony.
- Tweet Prezydenta Trumpa:
- „Enigmatyczny” tweet prezydenta Trumpa.
- Rozmowa Prezydenta Nawrockiego z Prezydentem Trumpem:
- Późnym wieczorem czasu polskiego.
- Prezydent Trump wyraził uznanie dla polskiej reakcji.
- Niepewne Działania Amerykańskie:
- Nie wiadomo, czy administracja amerykańska wesprze polską obronę powietrzną w taki sam sposób jak europejscy sojusznicy.
- Nie wiadomo, czy siły amerykańskie stacjonujące w Polsce/regionie zostaną przekierowane.
- Nie wiadomo, czy coś zostanie dosłane ze Stanów.
- Amerykanie mogą uznać, że to Europa powinna przede wszystkim zareagować.
Reakcja Białorusi #
- Słowa Pawła Morawiejki (Szef Sztabu Generalnego Białorusi):
- Białoruś przekazywała Polsce informacje o nadlatujących dronach.
- Wymiana informacji o sytuacji radiolokacyjnej przestrzeni powietrznej z Polską i Litwą.
- Późniejsze komentarze o „niewdzięczności” Polski, ale deklaracje dalszej współpracy.
- Obawy Białorusi:
- Obawa przed eskalacją wojny rosyjsko-ukraińskiej do rosyjskiej agresji na NATO.
- Obawa przed II wojną światową.
- Wojna pozycyjna i rozmowy o negocjacjach pokojowych są dla Łukaszenki lepszą sytuacją niż zwycięstwo lub porażka Rosji.
- Dążenie do Dialogu z Polską:
- Białoruś próbuje wszelkimi sposobami wymusić lub wyprosić dialog z Polską.
- Przykłady „rzekomych przysług” lub działań wymuszających dialog (np. zatrzymanie polskiego duchownego).
- Reakcje Białorusi oceniane jako kuriozalne, biorąc pod uwagę rolę Białorusi jako współagresora.
Reakcja Ukrainy #
- Błyskawiczna reakcja:
- Oficjalne komunikaty potępiły Rosję, uznając incydent za krok ku eskalacji.
- Prezydent Zełenski, minister spraw zagranicznych Sybicha, szef biura prezydenta Andrij Jermak.
- Oferta Współpracy:
- Gotowość do przekazania Polsce wszelkich danych dotyczących trasy i parametrów dronów.
- Oferta współpracy w zakresie wymiany danych.
- Oferta współpracy w budowie wspólnych systemów obrony przed przyszłymi zagrożeniami.
- Brak intencji „wciągania” Polski w wojnę:
- Minister Sybicha podkreślił, że współpraca nie jest wciąganiem Polski w wojnę, ale ograniczaniem jej zasięgu.
- Propozycje od byłego deputowanego / żołnierza (Ihora Łucenki):
- Ukraina powinna wysłać swoje systemy obrony przeciwko dronom do Polski, mimo własnych deficytów.
- Ukraina powinna przyjąć polskich żołnierzy na szkolenie z przeciwdziałania dronom.
- Propozycja zmian ustawowych, aby Ukraińcy w Polsce objęci mobilizacją bronili Polski.
- Reakcje oceniane jako konstruktywne i przyjazne.
Reakcja Europy Środkowej #
- Potępienie naruszenia:
- Wszystkie państwa Europy Środkowej potępiły naruszenie polskiej przestrzeni powietrznej.
- Kraje zbieżnych interesów (Czechy, Rumunia):
- Pierwsze i najbardziej zdecydowane reakcje na najwyższym szczeblu.
- Premier Czech i prezydent Rumunii jasno wskazali Rosję jako sprawcę.
- Podkreślono konieczność zdecydowanej reakcji NATO.
- Bułgaria:
- Reakcja na nieco niższym szczeblu, ale równie zdecydowana.
- Kraje opowiadające się za współpracą z Rosją (Węgry, Słowacja):
- Przewidywalna, stonowana reakcja.
- Wyrazy solidarności z Polską, ale brak nazwania sprawcy.
- Komunikaty (Robert Fico, Viktor Orban) mówiły o „incydencie”, bez wskazywania Rosji.
- Wezwania do pokoju i deeskalacji, brak wezwań do twardej reakcji NATO.
Reakcja Niemiec #
- Kanclerz Olaf Scholz:
- Jednoznacznie potępił agresywne działania Rosji (po nagraniu materiału).
- Niemieckie media:
- Temat rosyjskich dronów nad Polską był numerem jeden.
- O wiele mniej komentarzy polityków niż medialnych.
- Komentarze przedstawicieli rządu (późnym popołudniem):
- Minister spraw zagranicznych Johann Wadephul, Minister Obrony Boris Pistorius.
- Wyrazili solidarność z polskim rządem.
- Nazwali incydent „bardzo poważnym zajściem”.
- Poparli uruchomienie przez Polskę artykułu 4.
- Minister obrony podkreślił, że celem rosyjskich dronów była Polska.
- Koalicja rządząca i Zieloni:
- Panuje konsensus, podział zdania rządu.
- Zieloni: takie działania Rosji są efektem niekonsekwentnej polityki Zachodu.
- Anton Hofreiter wzywa do zaostrzenia sankcji na Rosję i monitorowania ich.
- AfD (opozycja):
- Podkreśla, że jest jedyną partią pokoju i opowiada się za dialogiem z Rosją.
- Wnioski z niemieckich mediów:
- Incydent odczytywany jako sygnał, że obronność Niemiec powinna być wzmacniana.
- Należy przygotowywać społeczeństwo na sytuacje kryzysowe.